Baharat kullanırken bunlara dikkat dikkat!

Acıbadem Altunizade Sağlık Kurumu Beslenme ve Perhiz Uzmanı Deniz Nadide Can “Baharat; muhtelif nebatların tohum, çekirdek, meyve, çiçek, kabuk, kök ve yaprak gibi kısımlarının tam halde veya dağılınarak kurutulması, öğütülmesi ile elde edilen; besinlere renk, tat, koku ve lezzet verici olarak katılan natürel bileşikler veya bunların karışımıdır. Yemeklerimizi lezzetlendirirken sıhhat veren baharatları harcarken bazı noktalara ise dikkat etmek gerekiyor. Zira en verimli diye öğrenilen nebatlar dahi ilaç gibi görülüp fazla harcandığında hasarlı hale gelebiliyor” diyor. Beslenme ve Perhiz Uzmanı Deniz Nadide Can, baharatların hem verimlerini hem de harcarken dikkat edilmesi gerekenleri anlattı, önemli uyarılar ve tekliflerde bulundu.

Zerdeçal

Zerdeçal, kapsadığı antioksidan bileşikler sayesinde sıhhatin korunmasında ehemmiyetli bir baharat.Bitkinin ana bileşeni olan "kurkumin" polifenolik özellikleri sayesinde inflamasyonun esas rol oynadığı bir hayli hastalıkta rehabilitasyon edici özellik gösteriyor. Ayrıca muhtelif kanser cinslerinde önleyici ve rehabilitasyona destekçi tesirler de gösterebiliyor. Safra kesesi hastalıkları olan şahısların zerdeçal harcamamaları gerekiyor. Zerdeçalın etkin bileşenlerinin ortaya çıkması için zeytinyağlı yemeklere 1 çay kaşığı kadar ekleyebilirsiniz.

Tarçın

Tarçın hoş kokusu ve lezzetinin yanı gizeme kabızlığı önleyici, gaz söktürücü ve antiseptik özelliklere sahip olan sıhhatli bir baharat. Tip 2 diyabetik hastalarının günde 1 çay kaşığı tarçın tüketmelerikan şekerinin, trigliseritin TG ve total kolesterolün düşmesine destekçi olabiliyor. Fazla ölçüde tarçın tüketimi yüksek kumarin içeriği nedeniyle toksik tesirlere neden olabileceği için günlük alımı 1 çay kaşığı olarak hudutlandırmak gerekiyor.

Zencefil

Özellikle, içeriğindeki eforlu bir antienflamatuar ve antioksidan tesire sahip ‘gingerol’sayesinde tıbbi bir nebat olarak da kullanılan zencefilin sıhhate bir hayli verimi bulunuyor. Bulantıya iyi gelen, adale sızılarını gidermeye destekçi olan, kan şekerinin dengelenmesini ve fazla gaz birikimini önleyerek sindirimi destekleyen, soğuk algınlığı ve gripte pozitif tesirlere sahip zencefili günde takribî 1 çay kaşığı kadar harcayabilirsiniz. Buna rağmen gebelikte zencefil tüketimi önerilmiyor.

Kimyon

Türk, Latin, Hint ve Arap mutfağının yanı gizeme daha önceki çağlardan beri şifalı bir nebat olarak da kullanılan kimyon gaz giderici tesire sahip. Bağışıklık sistemini kuvvetlendirebilirken, kalp-damar sıhhati ve diyabet üzerinde pozitif tesirlerde de bulunuyor. Siyah kimyon tohumları, protein, karbonhidrat, mineraller ve yağ asitleri de dahil takribî 100 farklı kimyevi bileşen kapsıyor. Kimyonun ilaç gibi görülmesi ve fazla harcanması değişik tam baharatlarda olduğu gibi bazı negatif yan tesirlere yol açabildiğinden dikkatli olmak gerekiyor. Kimyonu tek başına harcamak yerine yemeklerinize ilave edebilirsiniz.

Safran

Beslenme ve Perhiz Uzmanı Deniz Nadide Can “Ana vatanı Güneybatı Asya olan ve acımsı bir tadı bulunan safran; parfümeri, cilt maskeleri, ilaç ve tekstildeki endüstriyel kullanımları dışında şifa verici nebat olarak harcanır. Yemeklere altın sarısı renk katan safran eforlu bir antioksidandır. Depresif bulguları eksiltebilir. Anti-kanser tesirler gösterebilir. İştahı baskılayarak kilo kaybına destekçi olabilir. Kalp hastalığı tehlikelerini eksiltebilir. Kan şekeri seviyesini düşürebilir. Alzheimer hastalarında belleği güçlendirebilir. Ancak gebelikte bebek üzerindeki negatif tesirlerinden dolayı harcanması önerilmez. Sıhhatlı insanlarda safran tüketimi 1 çay kaşığını geçmemelidir” diyor.

Nane

Taze veya kurutulmuş olarak harcanabilen nane özellikle sindirimi basitleştirici ve mideyi hafifletici tesire sahip. Nane; pankreas, göğüs ve karaciğer ur gelişimini yavaşlatabilirken; sütun, ten ve akciğer kanserlerini önlemeye destekçi olabiliyor. Bulantıya karşı naneyi limonla kaynatıp içebilirsiniz. Ayrıca nane harcamak anti-mikrobiyal tesirler de gösterebiliyor. Naneyi yoğurda, tatlıya, salataya veya yemeğe katarak sıhhatli etkilerinden yararlanabilirsiniz. Ancak reflü hastalığı olanlara nane harcamaları önerilmiyor.

Pul biber

Daha Önceki çağlardan beri kullanılan baharatlardan biri olan pul biber; sindirim sistemi üzerinde pozitif tesire sahip. A ve C vitamini açısından zengin olan pul biber, bağışıklığı gözetiyor, tükürük yapımına destekçi oluyor, bu özelliği ile sindirim sıhhatini destekliyor ve ağız kokusunu önlemede de katkısağlıyor. Pul biber ayrıca migren sızılarını eksiltmede destekçi olabiliyor.

Kişniş

Beslenme ve Perhiz Uzmanı Deniz Nadide Can “Antioksidan bakımından zengin olan kişniş; bağışıklık sistemini kuvvetlendirir, kapsadığı anti-bakteriyel bileşikler sayesinde bedeni enfeksiyonlara karşı gözetir. Ağız kokusunun önlenmesini ve ağızda oluşan yaraların iyileşmesini dayanaklar. Kalsiyum açısından zengin olan kişniş; kemik sıhhatinin korunması ve geliştirilmesine de takviyecidir” diyor.

Muskat

Ananesel Hint Mutfağı'nda en çok kullanılan baharatlardan olan muskat hint cevizi, son senelerde Türk mutfağında da kullanılmaya başlandı. Yemeklere ayrı bir lezzet veren, kapsadığı antienflamatuar ve antioksidan bileşikler sayesinde kronik hastalıklara karşı koruma sağlayabilen muskat, sindirim sistemine destekçi oluyor. Bitkinlik ve strese karşı da pozitif tesirlere sahip olan muskatı değişik baharatlarda olduğu gibi fazlaya kaçmadan harcayabilirsiniz.